Avrupa Birliği Komisyonu, Schengen vizesi konusunda Türkiye’ye yönelik olumlu bir adım attı. Uygulamanın detayları ortaya çıkarken, daha önce vizesini kurallara uygun kullanan Türk vatandaşları, tek bir başvurunun ardından sırasıyla 6 ay, 1 yıl, 3 yıl ve 5 yıla kadar çok girişli vize alabilecek.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Türkiye’de ikamet eden ve AB üyesi ülkelere kısa süreli seyahat etmek isteyen Türk vatandaşlarını yakından ilgilendiren önemli bir karar aldı. 15 Temmuz 2025 tarihli karara göre, vizelerini kurallara uygun şekilde kullanan Türk vatandaşları için “çok girişli Schengen vizesi” uygulaması daha esnek ve kademeli şekilde uygulanacak.
Yeni karar, uzun zamandır gündemde olan ve “Cascade Kuralı” olarak bilinen uygulamanın Türkiye özelinde daha etkin kullanılmaya başlanacağının göstergesi niteliğinde.
AMAÇ: STANDART UYGULAMA VE KONSOLOSLUK YÜKÜNÜ AZALTMAK
AB Komisyonu’nun bu kararıyla birlikte, üye ülkeler arasında vize uygulamalarında bir standardizasyon sağlanması hedefleniyor. Aynı zamanda konsoloslukların artan başvuru yükünü hafifletmek ve risk oluşturmayan başvurulara daha hızlı dönüş sağlanması da amaçlanıyor.
Yeni düzenlemeyle birlikte, önceden alınan vizeleri zamanında ve kurallara uygun şekilde kullanmış olan Türk vatandaşlarının, yeni başvurularında kademeli olarak daha uzun süreli çok girişli vizeler almasının önü açılıyor.
KADEMELİ GEÇERLİLİK SÜRESİ: 6 AYDAN 5 YILA KADAR
BBC Türkçe’nin aktardığı bilgiye göre, kararda belirlenen kriterlere uyan başvuru sahipleri için aşağıdaki kademeli sistem geçerli olacak:
- Daha önce yasal olarak kullanılan bir vizenin sona ermesinden sonraki 1 yıl içinde yeni başvuru yapılması halinde, 6 aylık çok girişli vize verilecek.
- 6 ay geçerli önceki vizeyi yasal kullanan ve sonraki 2 yıl içinde başvuranlara 1 yıllık çok girişli vize verilecek.
- 1 yıl geçerli vizeyi kurallara uygun kullanan ve 2 yıl içinde tekrar başvuranlara 3 yıllık çok girişli vize verilecek.
- 3 yıllık vizesini doğru kullananların 2 yıl içinde yapacağı başvurulara ise 5 yıllık çok girişli vize verilebilecek.
Ancak bu geçerlilik süreleri, başvuru sahibinin pasaportunun geçerlilik süresine göre sınırlandırılabilecek. Vize süresi, seyahat belgesinin geçerlilik süresinden en az 3 ay önce sona erecek şekilde ayarlanabilecek.
CASCADE KURALI OTOMATİK DEĞİL, KONSOLOSLUK TAKDİRİNDE
Her ne kadar bu yeni sistem olumlu bir gelişme olarak değerlendirilse de, Cascade Kuralı’nın otomatik olarak işlemediği de net şekilde belirtiliyor. Yani başvuru sahipleri yukarıdaki kriterlere uysa bile, vize geçerlilik süresi konsoloslukların değerlendirmesi doğrultusunda daha kısa tutulabilir.
Konsoloslukların, başvuru sahibine dair “vize süresini kısıtlamayı gerektiren makul bir şüphe” taşıması durumunda, kuralın esnetilebileceği vurgulanıyor.
İLK BAŞVURANLAR İÇİN DEĞİŞİKLİK YOK
Alınan kararda, ilk kez Schengen vizesi başvurusu yapacak kişilere yönelik herhangi bir kolaylaştırıcı düzenleme yer almıyor. Bu nedenle sistem, hâlihazırda sık seyahat eden, daha önce vizelerini doğru kullanan kişiler için avantaj sağlarken, ilk başvuranlar için mevcut zorlukları değiştirmiyor.
KİMLER ÖNCELİKLİ SAYILACAK?
AB, çok girişli vizelerde önceliği şu gruplara veriyor:
- İş insanları
- Devlet görevlileri (AB kurumlarıyla düzenli temas halindekiler)
- Sivil toplum kuruluşlarının eğitim/seminer katılımcıları
- AB vatandaşlarının ve üye ülkelerde yasal olarak ikamet edenlerin aile fertleri
- Sık veya düzenli seyahat etme ihtiyacını belgelerle gösterebilen kişiler
KAMYON ŞOFÖRLERİ KAPSAM DIŞINDA
Dikkat çeken bir diğer detay ise, profesyonel sıfatıyla başvuru yapan kamyon şoförlerinin bu kural kapsamı dışında tutulmuş olması. Bu gruptaki kişilere yönelik uygulamanın ayrı bir değerlendirme çerçevesinde sürdürüleceği belirtiliyor.
NEDEN ŞİMDİ BU KARAR ALINDI?
AB Komisyonu, Türkiye ile vize diyaloğunda yaşanan bazı olumsuzluklara (seyahat acenteleri üzerinden yapılan dolandırıcılık, sahte belgeler, hizmet pasaportu suiistimalleri vb.) rağmen, Schengen vizesini kurallara uygun kullanan Türk vatandaşlarının oranının artmasını dikkate aldı.
Bu olumlu eğilim doğrultusunda, söz konusu gruba yönelik daha esnek ve teşvik edici bir vize rejimi uygulamasına geçilmesine karar verildi. Böylece konsolosluklar, riskli ve sorunlu başvurulara daha fazla zaman ayırabilecek.
KARAR HANGİ ÜLKELERİ KAPSIYOR?
AB Komisyonu’nun aldığı karar şu Schengen ülkeleri tarafından uygulanacak:
Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, Avusturya, İtalya, İspanya, Portekiz, Polonya, Macaristan, İsveç, Finlandiya, Çekya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan, Litvanya, Letonya, Estonya, Lüksemburg, Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Malta ve Kıbrıs.
