Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan son veriler, Türkiye’deki servet eşitsizliğinin geldiği boyutu gözler önüne serdi. Verilere göre, toplam mevduatın yüzde 78’i yalnızca 2,1 milyon banka hesabında birikirken, 163 milyona yakın hesap ise toplamdan yalnızca yüzde 0,7 oranında pay alabiliyor. Uzmanlar, derinleşen bu uçurumun toplumsal yapıyı tehdit ettiğini belirtiyor.
Düşük Gelir Grubunun Payı Düşüyor
Yüksek enflasyon ortamında gelir dağılımındaki adaletsizlik, servet birikiminde daha keskin bir ayrışmaya yol açtı. 10 bin TL’nin altında para bulunan 162 milyon 973 bin 185 banka hesabı, toplam mevduatın sadece yüzde 0,7’sine sahip. Buna karşın, yalnızca yüzde 1’lik dilimi oluşturan 2,1 milyon hesapta tam 15,3 trilyon TL mevduat bulunuyor. Çok sayıda bireyin birden fazla banka hesabına sahip olduğu gerçeği göz önüne alındığında, bu tutarın daha da az sayıda kişiye ait olduğu değerlendiriliyor.
Zenginler Her Ay Yüz Binlerce TL Faiz Geliri Elde Ediyor
Ekonomist İris Cibre, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, en zengin kesimin faiz gelirleriyle tüketim talebini artırdığını vurguladı. Cibre, “Toplam mevduatın yüzde 78’i 2,1 milyon kişide. Bu kişiler her ay 400 milyar TL faiz geliri elde ediyor, kişi başına ortalama 291 bin 500 TL. Serbest fonlarda ise 655 milyar TL var ve yalnızca 162 bin yatırımcıya ait. Bu yatırımcılar da ayda ortalama 162 bin TL gelir sağlıyor. Bu kişiler doğal olarak harcıyor, talep artınca da fiyatlar yükseliyor.” dedi.
Cibre’nin bu değerlendirmesi, enflasyonun sadece ücret artışlarından değil, yüksek gelir grubunun yatırım kazançlarından kaynaklı harcamalarıyla da beslendiği görüşlerini destekliyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Kalıcı Eşitsizlik Derinleşiyor
Uzmanlar, gelir eşitsizliğinin eğitim ve istihdam politikalarıyla belirli ölçüde giderilebileceğini, ancak servet eşitsizliğinin çok daha kalıcı ve tehlikeli sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarıyor.
Servet dağılımındaki bozulmanın ekonomik ve sosyal adalet duygusunu zedelediğine dikkat çeken ekonomistler, şu önerilerde bulunuyor:
- Faiz ve yatırım gelirlerine yönelik vergilendirmenin artırılması
- Vergi adaletinin sağlanması
- Kamu kaynaklarının alt gelir gruplarına daha etkin biçimde yönlendirilmesi
Servet eşitsizliğinin daha da derinleşmemesi için yapısal önlemlerin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
